Đôi nét về Sapa cuối thế kỷ 19
Vào cuối thế kỷ 19, thực dân Pháp bắt đầu công cuộc xâm chiếm miền Bắc. Lúc bấy giờ, để biết được tình hình dân cư của nhóm dân tộc thiểu số ở đây, Pháp cho tiến hành cuộc điều tra dân số.
Nằm ở độ cao 1.500m trên lưng chừng núi, Sapa được biết đến từ năm 1901. Năm 1903, người Pháp cho xây dựng một bốt quân sự. Với khí hậu trong lành, mát mẻ, ngay từ ban đầu, người Pháp đã sớm xác định xây dựng Sapa trở thành khu an dưỡng phục vụ những Âu kiều không thích nghi được với khí hậu nhiệt đới. Năm 1913, khu nhà an dưỡng quân đội được xây dựng, hiện nay là khu cấp nước của thị trấn.
Trong thế kỷ 19, Lào Cai là địa bàn tranh giành lẫn nhau của các băng đảng có vũ trang, trong đó có băng Cờ Vàng và băng Cờ Trắng. Các băng này cai quản con đường thông thương trên sông Hồng. Muối từ miền Biển Việt Nam, á phiện vùng Vân Nam, gạo giống mới, vải vóc, hàng hoá là những mục tiêu cướp bóc chính của chúng. Giữa những năm 1880 và 1886, trước khi người Pháp có mặt ở Lào Cai, khu vực tỉnh lỵ ngày nay liên tục hứng chịu những đợt tấn công tàn phá và chiếm đóng của những băng đảng khác nhau.
Trạm điều dưỡng lý tưởng của giới thượng lưu Pháp
Ngay sau khi những nhà thám hiểm khoa học từ khoa địa chất Đông Dương khám phá ra phong cảnh mùa đông ở Lồ Suối Tủng và Sapa vào năm 1903, thông tin về một “xứ sở thần tiên” mới ở châu Á đã được lan rộng trong giới quý tộc Pháp.
Những chuyến viễn du bắt đầu. Gần 300 biệt thự và nhiều khách sạn sang trọng mọc lên. Những cuộc vui thâu đêm suốt sáng không ngớt. Báo chí ở Hà Nội và tạp chí Đông Dương, báo Đông Pháp khi đó ca ngợi Sapa “là trạm điều dưỡng lý tưởng, là thiên đường của trẻ nhỏ, là bà chúa của khách lãng du, là cảnh quan xanh trong bất tận phơn phớt mây vờn”.
Nguồn gốc tên gọi Sapa
Những đoàn xe đầu tiên đã đến Lào Cai vào năm 1898, đến năm 1903 thì làng Sapa lần đầu tiên xuất hiện trên bản đồ Việt Nam. Tên gọi Sapa đến từ hai từ “Sa Pả” trong tiếng H’mông, nhưng vào thời gian người Pháp ở đây, họ gọi thị trấn này với tên gọi “Cha Pa”, một cách gọi lãng mạn hóa từ tên “Sa Pả”.
Hotel du Fansipan – khách sạn đầu tiên của Sapa
Hotel du Fansipan, khách sạn đầu tiên của Sapa được xây trên con đường chính của thị trấn, nó được khánh thành vào thời điểm những khách sạn khác đang xây lên. Năm 1920, tuyết đường sắt Hà Nội – Lào Cai được đưa vào hoạt động và kéo theo hàng trăm khách sạn, khu nghỉ dưỡng mọc lên khắp thị trấn.
Khách sạn Chapa
Năm 1909, khách sạn Chapa, nằm trên đường từ Sapa ra Lào Cai khánh thành. Từ năm 1914, với mục tiêu xây dựng một “kinh đô nghỉ hè” thực sự trên vùng núi miền Bắc Kỳ, theo hướng dân sự hoá. Cùng mùa hè năm đó, các nguyên vật liệu cần thiết để phục vụ xây dựng khi dinh thự nghỉ mát cao cấp và các khu nhà dịch vụ kèm theo đã được vận chuyển từ Hà Nội lên Sapa. Khách lưu trú thường xuyên ở Sapa lúc bấy giờ là những viên chức người Pháp, nhưng cũng không nhiều: chỉ khoảng 50 người năm 1942. Năm 1914, khách sạn Fansipan được xây dựng. Năm 1932, một khách sạn sang trọng, Le Metropole – chính quốc với 50 phòng hạng sang và 10 phòng hạng đặc biệt được khai trương, nằm ở dưới chân núi Hàm Rồng hiện nay và tiếp giáp với hồ Sapa hiện nay.
Những bức ảnh đen trắng được chụp đã gần một thế kỷ
Dưới đây là những bức ảnh đen trắng được chụp cách đây gần một thế kỷ, ghi lại những bước đi đầu tiên trong việc biến nơi này thành một thiên đường du lịch. Năm 1917, một trung tâm lữ hành được mở ra ở đây và đó có thể được xem là viên gạch đầu tiên để xây dựng nên một Sapa du lịch như ngày nay.
Bảo tàng nghệ thuật Pháp giữa lòng Tây Bắc
Hotel de la Coupole là câu chuyện kể bằng những đường nét và hình khối kiến trúc, về cuộc sống của người Pháp giữa các bộ tộc vùng cao tại Sa Pa những năm 1920-1930.
Đặt giữa lòng Sapa mờ sương, tuyệt tác mới của Bill Bensley và tập đoàn nổi danh trong lĩnh vực du lịch nghỉ dưỡng và vui chơi giải trí – Sun Group, được ví như cung điện xa hoa Versaille nước Pháp. Cũng chính công trình ấy đã trở thành hiện thân của quá khứ hoàng kim nơi thị trấn này.
Phong cách thiết kế quý tộc của khách sạn thể hiện trong sự kết hợp của vẻ xa hoa từ sàn diễn thời trang haute couture nước Pháp với phong cách đặc trưng của các dân tộc thiểu số ở Sapa.